Fotografie voor beginners
De inhoud van deze website wordt niet meer bijgewerkt. Lees hier meer.

Koopadvies geheugenkaart camera

Geheugenkaarten zijn de pakezels van het digitale tijdperk; zij worden belast met het dragen van data. Foto’s en video’s worden steeds groter en scherper, en de geheugenkaarten moeten deze groei bijbenen. Vanwege het grote aanbod kan het lastig zijn om te bepalen welke geheugenkaart je moet kopen.

Om dat te kunnen bepalen is het belangrijk om meer te weten te komen over geheugenkaarten. Vandaar dat dit koopadvies is geschreven.

Inhoudsopgave

In dit artikel ga ik het volgende over geheugenkaarten behandelen:

  1. Organisaties
  2. Standaarden
  3. Vormfactor
  4. Opslagcapaciteit
  5. Snelheden
  6. Ondersteuning voor standaarden bij camera’s
  7. Andere functionaliteit
  8. Koopadvies

Het is een uitgebreid artikel. Aan het einde van het artikel, bij hoofdstuk 8. Koopadvies, komt alle informatie samen. Daar wordt uitgelegd waar je op moet letten bij de aanschaf van een geheugenkaart.

Canon 7D MkII met ruimte voor CompactFlash en SD-kaart
Canon 7D MkII met ruimte voor CompactFlash en SD-kaart. © Camera Memory Speed

1. Organisaties

Voordat er wordt ingegaan op de geheugenkaarten, wil ik het hebben over de organisaties achter de geheugenkaarten. Er zijn namelijk verschillende organisaties die de drijvende kracht vormen achter de standaardisering en ontwikkeling van geheugenkaarten. Deze organisaties zijn vaak ontstaan uit samenwerking tussen twee of meerdere fabrikanten.

1.1 SD Association

Logo SD AssociationHet product van de SD Association is vrij bekend; zij hebben de standaarden van de SD-kaart ontwikkeld. Dit zijn de SD-kaarten die je in een digitale camera of videocamera plaatst, maar ook de microSD-kaartjes die in je smartphone passen.

Het doel van de organisatie is de ontwikkeling en het gebruik van de SD-kaart voor zoveel mogelijk mensen zo eenvoudig mogelijk te maken. Dat is tot nu toe goed gelukt, aangezien zij op dit moment de meest gebruikte standaard voor geheugenkaarten zijn.

SanDisk SD-kaart
SanDisk SD-kaart

Lees meer over de SD Association in dit Engelstalige artikel op Wikipedia.

1.2 CompactFlash Association

CompactFlash Association LogoDe CompactFlash Association is niet zo bekend als de SD Association. Toch worden geheugenkaarten van deze organisatie veel gebruikt.

Deze organisatie is de drijvende kracht achter de CF-card, of CompactFlash-kaart. Deze geheugenkaarten worden veelal in professionele camera’s gebruikt. Daarnaast worden ze ingezet voor opslag van grote hoeveelheden data.

SanDisk CompactFlash card
SanDisk CompactFlash geheugenkaart

1.3 Andere organisaties

Er zijn nog andere organisaties die standaarden ontwikkelen voor geheugenkaarten. Die wil ik hier kort benoemen:

  • Sony heeft de MemoryStick (link in Engels) ontwikkeld. Deze geheugenkaarten werden in eerste instantie gebruikt in apparaten van Sony. Door de populariteit van de SD-kaart is dit geen algemene standaard geworden.
MemoryStick PRO DUO, gemaakt door SanDisk
MemoryStick PRO DUO, gemaakt door SanDisk
  • JEDEC heeft Universal Flash Storage (link in Engels) ontwikkeld. Het doel van deze standaard is om de verwarring tussen de verschillende standaarden op te lossen met een nieuwe standaard.

Het artikel richt zich op de SD-kaart en de CompactFlash-kaart.

2. Standaarden

De specificaties van een geheugenkaart worden vastgelegd in een standaard. Deze specificaties beschrijven allerlei eigenschappen van de geheugenkaart.

In een standaard staat bijvoorbeeld het ontwerp met bijbehorende afmetingen, aansluitingen, snelheden, protocollen, de opslagcapaciteit en het voltage waarop een geheugenkaart werkt.

Een standaard wordt gebruikt door fabrikanten om hun apparaten geschikt te maken voor het gebruik van een geheugenkaart. Daarnaast kunnen fabrikanten voor geheugenkaarten aan de hand van deze standaard geheugenkaarten produceren.

In dit artikel worden een paar onderdelen van een standaard voor geheugenkaarten behandeld, namelijk:

3. Vormfactor

Een geheugenkaart is vaak plat, heeft vaak een asymmetrische vorm en heeft aan één kant een opening of uitsparing om verbinding te maken met een apparaat. Verschillende typen geheugenkaarten hebben een eigen vormfactor waaraan je ze kan herkennen.

Verschillen in lengte, breedte en hoogte bepalen welke geheugenkaarten fysiek in welke aansluitingen geplaatst kunnen worden. Deze afmetingen zijn onderdeel van een standaard, zodat het zeker is dat een geheugenkaart in de daarvoor bestemde aansluiting past.

In de loop der jaren hebben allerlei verschillende vormfactoren het levenslicht gezien (link in Engels). De meest bekende is op dit moment de SD-kaart, die in onder andere digitale camera’s en digitale videocamera’s wordt gebruikt.

Allerlei verschillende geheugenkaarten
Allerlei verschillende geheugenkaarten

3.1 SD

De SD-kaart kent drie vormfactoren, namelijk: SD, miniSD en microSD.

SD-kaart, miniSD- and microSD-kaart
Afmetingen SD-kaart, miniSD- and microSD-kaart
© Wikipedia

De SD- en microSD-kaart worden veel gebruikt: de SD-kaart wordt gebruikt in digitale camera’s. De microSD-kaart wordt gebruikt als uitbreiding op het interne geheugen van een smartphone of tablet.

3.2 CompactFlash

CompactFlash geheugenkaarten (CF) kennen twee vormfactoren. De afmetingen in de lengte en breedte zijn gelijk, maar de hoogte verschilt. Geheugenkaarten type I zijn 3.3mm hoog, terwijl geheugenkaarten type II 5.0mm hoog zijn.

CFast geheugenkaarten hebben dezelfde afmetingen in de lengte en breedte als CF kaarten, maar zijn 3.6mm hoog.

Afmetingen CompactFlash-kaart
Afmetingen CompactFlash-kaart
© Wikipedia

4. Opslagcapaciteit

Geheugenkaarten hebben een opslagcapaciteit; de maximale hoeveelheid data die opgeslagen kan worden. Per standaard is vastgelegd hoeveel data maximaal opgeslagen kan worden.

4.1 SD-kaart

De opslagcapaciteit van SD-kaarten is vastgelegd in drie verschillende standaarden, namelijk:

Standaard Maximale capaciteit Logo
SD 2 GB SD standard logo
SDHC 32 GB SDHC standard logo
SDXC 2 TB (2000 GB) SDXC standard logo

4.2 CompactFlash

De opslagcapaciteit van CompactFlash geheugenkaarten is vastgelegd in drie verschillende standaarden, namelijk:

Standaard Maximale capaciteit Logo
CF 512 GB* CompactFlash Logo
CFast 512 GB* CFast Logo
XQD 128 GB* XQD Logo

* De vermelde capaciteit is afgeleid van de maximaal verkrijgbare opslagcapaciteit op dit moment, en niet de maximale opslagcapaciteit van de standaard. Over de opslagcapaciteit van CompactFlash is minder informatie publiekelijk beschikbaar.

4.3 Opslagcapaciteit berekenen

Er zijn verschillende manieren om te berekenen wat je met de opslagcapaciteit kan doen.

4.3.1 Benodigde capaciteit berekenen

Stel, je bent op zoek naar een nieuwe geheugenkaart omdat je een reis gaat maken door Azië. Je wil een geheugenkaart waarop je minstens 1500 foto’s kunt opslaan. Je hebt gekeken hoe groot de foto’s gemiddeld zijn die je maakt. De foto’s zijn 8 MB per stuk.

  • 1500 foto’s x 8 MB per foto = 12000 MB = ~12 GB

Je hebt aan een geheugenkaart van 16 GB genoeg om minimaal 1500 foto’s te kunnen maken.

4.3.2 Berekenen hoeveel foto’s er op een geheugenkaart passen

Je kunt de formule ook aanpassen om te berekenen hoeveel foto’s er ongeveer op de geheugenkaart opgeslagen kunnen worden. Je doet dit aan de hand van de maximale opslagcapaciteit van de geheugenkaart en de grootte van een foto. Zo bereken je eenvoudig hoeveel foto’s erop een geheugenkaart passen.

Uitgaande van een 24 Megapixel foto in hoge kwaliteit, met een bestandsgrootte van 20 MB, en een 16 GB geheugenkaart:

  • 16 GB (~14500 MB) / 20 MB = ~725 foto’s

De reden dat ik 14500 MB heb gekozen in plaats van 16000 MB is omdat geheugenkaarten nooit helemaal de genoemde ruimte bevatten.

4.4 Bestandssysteem

Het bestandssysteem van een geheugenkaart bepaald hoe bestanden worden opgeslagen, en hoe groot de bestanden mogen zijn die worden opgeslagen. Er zijn drie soorten bestandssystemen die worden gebruikt bij geheugenkaarten:

  • FAT16
  • FAT32
  • exFAT

Elk bestandssysteem heeft een maximale opslaglimiet.

Een bestandssysteem is de wijze waarop data op een schijf is georganiseerd.

4.4.1 FAT16

FAT16 kent een maximale opslagcapaciteit van 2 GB. Dit bestandssysteem werd gebruikt bij de eerste geheugenkaarten, die vaak onder de 2 GB grens bleven. De maximale bestandsgrootte bij FAT16 ligt op 16 MB.

4.4.2 FAT32

De opvolger van FAT16 is FAT32. Dit bestandssysteem kent een hogere limiet als het gaat om opslagcapaciteit. De maximale capaciteit van dit bestandssysteem ligt op 2 TB (2000 GB).

De maximale bestandsgrootte bij FAT32 is 4 GB. In de praktijk wordt dit bestandssysteem gebruikt bij geheugenkaarten met een maximale opslagcapaciteit van 32 GB.

4.4.3 exFAT

exFAT is onder andere ontwikkeld om de beperkingen van FAT16 en FAT32 te verhelpen. De bestandslimiet van 4 GB van FAT32 is bij exFAT niet van toepassing, omdat dit bestandssysteem veel grotere bestand ondersteund. Hierdoor zijn camera’s niet meer beperkt tot het filmen van video’s met een maximale lengte van 29:59 en de maximale grootte van 4 GB.

Dit bestandssysteem wordt gebruikt bij geheugenkaarten met een zeer grote opslagcapaciteit (meer dan 32 GB).

5. Snelheden

5.1 Geheugenkaart

Bij elke standaard hoort een bepaalde (minimum)snelheid. Deze wordt, afhankelijk van de standaard, aangegeven met een nummer, letter of een combinatie daarvan.

Een geheugenkaart heeft twee snelheden, namelijk:

  • Leessnelheid
  • Schrijfsnelheid

De snelheden zijn minimumsnelheden die de kaart moet behalen. Afhankelijk van de standaard gaat het om de lees- of schrijfsnelheid. Bij het uitzoeken van een geheugenkaart is de schrijfsnelheid de belangrijkste van de twee, want die moet garanderen dat de informatie op die snelheid wordt weggeschreven.

De snelheden zijn vastgelegd in de standaard. Om ervoor te zorgen dat snel zichtbaar is om welke standaard het gaat, zijn er logo’s ontwikkeld. Deze logo’s staan op de geheugenkaart, (vaak) in de handleiding van een camera of op de verpakking.

5.1.1 Wat gebeurt er bij een langzame schrijfsnelheid?

Belangrijk om te weten is dat wanneer je een geheugenkaart koopt met een lage schrijfsnelheid, je camera onverwacht kan stoppen met fotograferen of filmen. De buffer in de camera is dan vol, en de bestanden moeten eerst worden weggeschreven. Zodra de buffer leeg is kan er weer gefotografeerd en gefilmd worden.

Het bufferen is te voorkomen door een geheugenkaart aan te schaffen die qua schrijfsnelheid gelijk is aan de snelheid van de camera. In de komende paragrafen lees je meer over deze schrijfsnelheden.

5.1.2 Speed Class

De Speed Class is een snelheidsnotering voor een SD-kaart. De notering geeft aan hoeveel MB per seconde aan informatie weggeschreven kan worden door de geheugenkaart. De Speed Class geeft de minimale schrijfsnelheid aan.

Er zijn vier Speed Classes:

Speed Class Minimale
schrijfsnelheid
Geschikt voor Logo
2 2 MB/s Standaard video SD class 2
4 4 MB/s HD en Full HD Video SD class 4
6 6 MB/s HD en Full HD Video SD class 6
10 10 MB/s Full HD Video & Continu fotograferen SD class 10

De SD-kaart is ingedeeld in Speed Class 10, wat overeenkomt met een minimale schrijfsnelheid van 10 MB/s.

Kingston SDHC 16GB Class 10 SD-card

Je herkent dit aan het volgende logo:

SD Speed Class 10
SD Speed Class 10

UHS Speed Class

UHS is een nieuwe snelheidsnotering voor SDHC- en SDXC-geheugenkaarten. UHS staat voor Ultra High Speed. Bij deze notering wordt de letter U met een cijfer (1 of 3) gebruikt om aan te geven wat de minimale schrijfsnelheid is van de geheugenkaart.

Er zijn twee UHS Speed Classes, namelijk;

UHS Speed Class Minimale
schrijfsnelheid
Geschikt voor Logo
U1 10 MB/s Full HD Video & Continu fotograferen UHS Speed Class 1
U3 30 MB/s 4K2K Video UHS Speed Class 3

De SD-kaart hieronder valt in UHS Speed Class U3.

SanDisk SD-kaartJe herkent dit aan het volgende logo:

UHS speed class 3
UHS speed class 3

5.1.4 Vermenigvuldigingsfactor X

Bij CompactFlash wordt een vermenigvuldigingsfactor gebruikt om de snelheid aan te geven. Deze factor wordt aangeduid met cijfers en daarachter de letter x. De snelheid van de aansluiting van de eerste CompactFlash geheugenkaarten werd vergeleken met de snelheid van de eerste CD-rom spelers. Die konden hun bestanden met 150 KB per seconde overzetten.

Ondanks dat CD-rom spelers nu technologisch voorbij gestreefd zijn door DVD- en BluRay-spelers, wordt de referentie aan de snelheid van de CD-rom speler nog steeds gehanteerd.

Wanneer je 400x op een CompactFlash geheugenkaart ziet staan, dan is de snelheid:

  • Vermenigvuldigingsfactor 400 x 150 KB = 60 000 KB per seconde = ~60MB per seconde

Hieronder een overzicht van de vermenigvuldingsfactor en bijbehorende snelheden.

Vermenigvuldigingsfactor Minimale schrijfsnelheid*
1000x ~150 MB/s
800x ~120 MB/s
600x ~90 MB/s
400x ~60 MB/s
300x ~45 MB/s
200x ~30 MB/s
133x ~20 MB/s
100x ~15 MB/s

* Er kan niet met zekerheid worden gezegd dat dit de minimale schrijfsnelheid is. Daarvoor is te weinig informatie beschikbaar.

5.2 Bussnelheid

De bussnelheid is misschien geen bekend begrip, maar het speelt wel een belangrijke rol bij de overdracht van data. De bussnelheid is de maximale hoeveelheid data die per seconde verstuurd of ontvangen kan worden.

Data wordt overgezet door een geheugencontroller. De camera en de geheugenkaart hebben allebei een eigen geheugencontroller. Samen zorgen ze ervoor dat de informatie vanuit de camera op de geheugenkaart terecht komt.

De geheugencontroller is een vast onderdeel in de geheugenkaart en de camera. Het is niet mogelijk deze te vervangen.

5.2.1 Flash-geheugencontroller

De flash-geheugencontroller vind je op de geheugenkaart. De geheugencontroller heeft als taak om data vanuit de camera op de juiste manier in het geheugen op te slaan. Andersom zorgt de geheugencontroller ervoor dat data in het geheugen kan worden gelezen door de camera.

Hoe sneller de geheugencontroller en het geheugen, hoe meer data er per seconde verstuurd en ontvangen kan worden. Dat is de bussnelheid van de geheugencontroller, en daarmee ook van de geheugenkaart.

Hyperstone Flash-geheugen controller
Hyperstone Flash-geheugencontroller
© Hyperstone

5.2.2 SD-kaart

Interface **Notering Type
Bussnelheid
Normal Speed SD, SDHC en SDXC Minimaal 6 MB/s
High Speed SD, SDHC en SDXC Minimaal 10 MB/s
UHS-I U1 SDHC en SDXC Minimaal 10 MB/s
U3 SDHC en SDXC Minimaal 30 MB/s
UHS-II U3 SDHC en SDXC Minimaal 30 MB/s
5.2.2.1 Logo’s voor bussnelheid

De aanduiding van de bussnelheid bij een UHS-I en UHS-II aansluiting is herkenbaar aan de volgende logo’s:

Deze logo’s zijn, samen met andere logo’s eerder uit het artikel, op de geheugenkaart terug te vinden.

Ondersteuning voor UHS-I

UHS-I logo's voor geheugenkaarten
UHS-I logo’s voor geheugenkaarten

Ondersteuning voor UHS-II

UHS-II logo's voor geheugenkaarten
UHS-II logo’s voor geheugenkaarten
5.2.2.2 Verschil tussen UHS-I U1/U3 en UHS-II U3

Aan de hand van de tabel bij 5.2.2 zie je dat er twee U3 specificaties zijn van de UHS-aansluiting, namelijk UHS-I U3 en UHS-II U3. Geheugenkaarten met een UHS-II U3 aansluiting hebben extra aansluitingen. Deze extra aansluitingen zorgen ervoor dat meer data kan worden verstuurd en ontvangen.

Het verschil tussen UHS-I en UHS-II ziet er zo uit:

Bron

5.2.3 CompactFlash

Type geheugenkaart Standaard Bussnelheid (interface)
CF 4.0 133 MB/s (UDMA 133)
5.0 133 MB/s (UDMA 133)
6.0 167 MB/s (UDMA 7)
CFast 1.0 300 MB/s (SATA II)
2.0 600 MB/s (SATA III)
XQD 1.0 125 – 500 MB/s (PCI Express 2.0)
2.0 1000 MB/s (PCI Express 3.0)

In vergelijking met de SD-kaarten halen nieuwe standaarden van de CompactFlash Association hogere snelheden. Dit komt mede omdat de toepassing van deze kaarten in het professionele segment ligt, waar grotere hoeveelheden data worden overgezet.

5.3 Geheugencontroller in de camera

Eerder is uitgelegd wat de geheugencontroller op de geheugenkaart doet. De camera heeft ook een geheugencontroller. Deze geheugencontroller zorgt ervoor dat data vanuit de camera van en naar de geheugenkaart kan worden verstuurd of ontvangen. Hoe hoger de bussnelheid, des te sneller de camera dit kan doen.

Let op: Het kan voorkomen dat snelle geheugenkaarten in een camera geplaatst kunnen worden en worden geaccepteerd, maar niet op die snelheid data versturen en ontvangen. Dat komt omdat de geheugencontroller in de camera de snelheid niet ondersteunt. De camera valt dan terug op een oudere standaard, en dus lagere snelheden.

6. Ondersteuning voor standaarden bij camera’s

Alle belangrijke informatie betreffende de geheugenkaart is nu besproken. Nu is het tijd om erachter te komen welke standaard een camera ondersteunt.

6.1 Handleiding

In de handleiding van de camera hoort vermeld te worden welke type(n) geheugenkaart (SD, SDHC, SDXC, CF, CFast, XQD) in de camera geplaatst kan worden.

Hieronder zie je twee screenshots. Eentje komt uit de handleiding van een Nikon D5500 en de andere uit de handleiding van een Canon EOS 750D.

Screenshot Goedgekeurde geheugenkaarten Nikon D5500
Screenshot Goedgekeurde geheugenkaarten Nikon D5500
Screenshot ondersteunde opnamemedia Canon EOS 750D
Screenshot ondersteunde opnamemedia Canon EOS 750D

Aan de hand van deze specificaties kun je bepalen welke geheugenkaarten officieel worden ondersteund.

6.2 Professioneel segment

Professionele camera’s bieden vaak de mogelijkheid om meerdere geheugenkaarten, soms van verschillende typen, te plaatsen. Daarom is het belangrijk om bij aanschaf van de camera goed uit te zoeken welke geheugenkaarten worden ondersteund.

Omdat handleidingen tegenwoordig digitaal beschikbaar en doorzoekbaar zijn, kun je voor de aanschaf van een camera al onderzoeken welke geheugenkaarten geplaatst kunnen worden.

7. Andere functionaliteit

Geheugenkaarten zijn gemaakt voor de opslag van data. Maar het bedrijf Eyefi heeft ervoor gezorgd dat SD-kaarten extra functionaliteit krijgen in de vorm van Wi-Fi.

7.1 Eyefi

Voordat Wi-Fi in camera’s werd ingebouwd om bestanden draadloos over te zetten naar een computer, waren er uitbreidingen beschikbaar voor camera’s om via Wi-Fi bestanden over te zetten.

Canon Wireless File Transmitter, model E4
Canon Wireless File Transmitter, model E4

Eyefi logoDat kon eenvoudiger, en het bedrijf Eyefi kwam met geheugenkaarten om Wi-Fi verbindingen mogelijk te maken. Hierdoor is een camera met ingebouwde Wi-Fi niet verplicht en hoeft er ook geen uitbreiding gekocht te worden om bestanden draadloos over te zetten.

eyefi SDHC 32GB Wi-Fi SD-kaart
eyefi SDHC 32GB Wi-Fi SD-kaart
© ePHOTOzine

7.2 Schrijfbeveiliging

Op elke SD-kaart zit een schuifje waarmee de schrijfbeveiliging kan worden ingeschakeld. Met het schuifje in de LOCK-positie is het voor een camera, of ander apparaat, alleen mogelijk om data te lezen. Schrijven is niet mogelijk.

In de camera wordt de positie van het schuifje herkent.

SD-kaart - Ontsleuteld (unlocked) en versleuteld (locked)
SD-kaart – Ontsleuteld (unlocked) en versleuteld (locked)
© Wikipedia

Het kan voorkomen dat het schuifje kwijtraakt. Door een plakbandje over de ruimte heen te plakken is het schuifje na te bootsen.

CF- en CFast-geheugenkaarten hebben geen schuifje om schrijfbeveiliging in te schakelen.

8. Koopadvies

Hoe weet je nu welke geheugenkaart het beste past bij jouw camera? Daarvoor is alle bovenstaande informatie nodig. De logo’s, namen en standaarden komen hier samen, zodat je met de eerder beschreven informatie de juiste keuze kunt maken voor de aanschaf van een nieuwe geheugenkaart.

SD-kaart

Genummerde onderdelen van een SD-kaart
SD-kaart © YugaTech

Toelichting

  1. Opslagcapaciteit
  2. Schrijfbeveiliging
  3. Minimale snelheid (in ideale situaties)
  4. SDXC-geheugenkaart met ondersteuning voor UHS-I bussnelheid
  5. Minimale schrijfsnelheid van Speed Class in het geval er geen ondersteuning is voor UHS
  6. Ondersteuning voor UHS-I U3

CompactFlash

Genummerde onderdelen van een CompactFlash geheugenkaart
CompactFlash geheugenkaart
© B&H Photo Video

Toelichting

  1. Interface
  2. Opnamecapaciteit voor filmen
  3. Vermenigvuldigingsfactor
  4. Snelheid in MB/s
  5. Opslagcapaciteit

8.1 Vormfactor

De vormfactor geeft aan in welke aansluiting de geheugenkaart geplaatst kan worden. De in dit artikel behandelde standaarden zijn de SD(HC/XC)-kaart en de CF(ast)-kaart.

Geheugenkaarten hebben specifieke afmetingen waardoor ze in de daarvoor bestemde aansluiting passen. Omdat de geheugenkaart vaste afmetingen heeft, is het eenvoudig om geheugenkaarten van hetzelfde type tussen verschillende apparaten uit te wisselen.

Aan de hand van het logo is te herkennen welke geheugenkaart wordt ondersteund.

Lees hier meer over bij 3. Vormfactor.

8.2 Snelheid

De snelheid van geheugenkaarten wordt op verschillende wijze aangegeven. Bij SD-kaarten wordt dat aan de hand van een Speed Class of UHS Speed Class aangegeven. Bij CF en CFast-geheugenkaarten gebeurt dat aan de hand van de vermenigvuldingsfactor x. Afhankelijk van de standaard gaat het om de lees- of schrijfsnelheid.

Speed Class Minimale
schrijfsnelheid
Logo
2 2 MB/s SD class 2
4 4 MB/s SD class 4
6 6 MB/s SD class 6
10 10 MB/s SD class 10
UHS Speed Class Minimale
schrijfsnelheid
Logo
U1 10 MB/s UHS Speed Class 1
U3 30 MB/s UHS Speed Class 3
Vermenigvuldigingsfactor Minimale
schrijfsnelheid
1000x ~150 MB/s
800x ~120 MB/s
600x ~90 MB/s
400x ~60 MB/s
300x ~45 MB/s
200x ~30 MB/s
133x ~20 MB/s
100x ~15 MB/s

**Voor optimale prestaties moet de hoogst minimale schrijfsnelheid van de geheugenkaart gelijk zijn aan de hoogst minimaal ondersteunde schrijfsnelheid van de camera.

Lees hier meer over bij 5. Snelheden.

8.2.1 Benodigde schrijfsnelheid berekenen

Om te berekenen welke schrijfsnelheid minimaal nodig is, moet je weten hoe groot de bestanden zijn die op de geheugenkaart opgeslagen moeten worden. De schrijfsnelheid is vooral belangrijk wanneer meerdere foto’s achter elkaar worden gemaakt.

Aangezien camera’s tegenwoordig gemiddeld 8 foto’s per seconde kunnen maken, moet een geheugenkaart deze data snel kunnen verwerken. De bussnelheid is daarbij heel belangrijk. De foto’s worden in de buffer geplaatst en vervolgens naar de geheugenkaart gestuurd.

Stel dat je 8 foto’s maakt die per stuk 10 MB groot zijn. Dat is 80 MB aan data. Die data moet zo snel mogelijk opgeslagen worden. Om te weten hoe snel dat minimaal kan, is het belangrijk om te weten wat de minimale snelheid is van de geheugenkaart.

Wanneer de geheugenkaart voldoet aan Speed Class 10, dan zal dit ongeveer 8 seconden duren. Bij een geheugenkaart met ondersteuning voor UHS-I U3 zal dit ongeveer 3 seconden in beslag nemen.

8.3 Opslagcapaciteit

De opslagcapaciteit verschilt per type geheugenkaart. Afhankelijk van de standaard, SD/SDHC/SDXC/CF/CFast, is een maximale opslagcapaciteit vastgesteld. Welke opslagcapaciteit wordt ondersteund door de camera staat vaak in de handleiding beschreven.

Screenshot Goedgekeurde geheugenkaarten Nikon D5500
Screenshot Goedgekeurde geheugenkaarten Nikon D5500

**Zorg dat je bij het uitzoeken van de geheugenkaart let op de maximaal ondersteunde opslagcapaciteit van de camera.

Dit kun je herkennen aan het overzicht bij 4. Opslagcapaciteit. Daar lees je ook hoe je kunt berekenen wat de benodigde opslagcapaciteit is, of hoeveel foto’s er op een geheugenkaart passen.

8.4 Eén grote, of meerdere kleine geheugenkaarten?

De opslagcapaciteit van geheugenkaarten blijft groeien. Op dit moment is de maximaal beschikbare opslagcapaciteit 512GB. Dat is ideaal, want dan hoef je je tijdens het fotograferen geen zorgen te maken of je nog genoeg ruimte hebt voor de volgende (serie) foto’s.

Het nadeel van een grote geheugenkaart is dat wanneer er iets fout gaat, je in één keer heel veel foto’s tegelijk kwijt kan raken. En er is geen garantie dat verwijderde of kwijtgeraakte foto’s kunnen worden hersteld.

Vandaar dat, ondanks de toenemende capaciteit, het verstandig is om meerdere geheugenkaarten te gebruiken. Door de teller op de camera in de gaten te houden en van tevoren uit te rekenen hoeveel geheugenkaarten je waarschijnlijk nodig zult hebben, kun je de kans op het verlies van foto’s verkleinen door meerdere geheugenkaarten te gebruiken.

Conclusie

Er is veel informatie beschikbaar over geheugenkaarten. De belangrijkste drie onderdelen van een geheugenkaart zijn in dit artikel behandeld. Op basis van die informatie kun je de juiste geheugenkaart kiezen, waarmee je optimale prestaties bereikt.


Vanwege de grote hoeveelheid beschikbare informatie over geheugenkaarten, zijn in dit artikel niet alle standaarden behandeld. Er is gekozen om de SD-kaart en de CF(ast)-kaart toe te lichten, voornamelijk omdat deze het meest worden gebruikt. Bij voldoende belangstelling volgt een vervolgartikel waarin wordt ingegaan op andere standaarden.